Na różnorodnych forach i grupach facebookowych często pojawiają się pytania o to, czemu jeden czy drugi zestaw LEGO® jest taki drogi, pomimo tego, że w teorii jest dostępny na rynku już od jakiegoś czasu, a do tego nie jest przesadnie duży czy „udziwniony”. Odpowiedzią w większości przypadków jest tu sposób dystrybucji danego setu, który dość znacząco wpływa na jego dostępność. W tym artykule zajmę się tym problemem, choć od razu zastrzegę, że najpewniej nie rozwieje on wszystkich Waszych wątpliwości.

Kwestia kraju

Na wstępie warto zaznaczyć, że model dystrybucji narzucany przez LEGO® potrafi zasadniczo różnić się ze względu na kraj. Przykładowo, duża ilość oficjalnych LEGO® Stores w Niemczech sprawia, że zestawy ekskluzywne (patrz niżej) są co do zasady dostępne TYLKO w nich i na Lego.com, podczas kiedy w Polsce taka sytuacja skutkowałaby zmarnowanym potencjałem tych setów i dużą trudnością w ich pozyskiwaniu. Większość trudności z określeniem typu dystrybucji danego zestawu w naszym kraju wynika właśnie z regionalizacji podejścia oraz tego, że LEGO® raczej nie dzieli się szeroko podobnymi informacjami. Znają je przede wszystkim duzi klienci, którzy ową wiedzę czerpią z formularzy zamówieniowych. Dlatego od razu zaznaczam, że niniejszy „poradnik” dotyczy przede wszystkim naszego kraju.

Typy dystrybucji zestawów LEGO®

Szeroka dystrybucja

Lwia część zestawów LEGO® w Polsce dystrybuowana jest na zasadzie szerokiej dystrybucji. Oznacza to, że dostaniemy je w większości sklepów, których profil obejmuje klocki LEGO – czy to stacjonarnie, czy w internecie. Zestawy widoczne w katalogach LEGO® są PRZEWAŻNIE setami szerokiej dystrybucji i to właśnie je możemy dorwać z najwyższymi rabatami podczas różnorodnych wyprzedaży. Nie jest niczym dziwnym, że dany zestaw osiąga po paru miesiącach czy roku cenę niższą nawet o 40% niż katalogowa, bo po prostu jest szeroko dostępny, a duże sklepy raz na jakiś czas są zmuszone czyścić magazyny.

Ograniczona dystrybucja

Te zestawy najczęściej oznaczone są na LEGO.pl jako „Unikaty”, a ich dystrybucja ograniczona jest do pewnego konkretnego grona najważniejszych, profilowych partnerów handlowych. Przykładem takich setów jest chociażby 42115 Lamborghini Sian FKP 37 czy starwarsowe UCS-y. W Polsce ograniczona dystrybucja w praktyce oznacza najczęściej to, że takich zestawów nie znajdziemy w hiper- i supermarketach pokroju Carrefoura. Zdarza się jednak, że znajdziemy je choćby w Smyku czy EMPiK-u, nie mówiąc już o całej gamie sklepów stricte internetowych. Generalizując można powiedzieć, że do tej grupy należą sety największe i najdroższe, które nie sprawdzają się w „masówce”.

Dystrybucja ekskluzywna

Dystrybucja ekskluzywna (znana także jako D2C – Direct to Consumer) powoduje najwięcej problemów, także ze względu na jej regionalizację. Jak wspomniałem na początku, to że zestaw w Niemczech ma charakter ekskluzywny nie oznacza, że Polsce będzie tak samo. Podobnie jest w drugą stronę – niektóre sety będące w teorii „odgórnie” zestawami w szerokiej dystrybucji mogą być, z różnych względów, ekskluzywne w Polsce.

„Ekskluzywność” zestawu oznacza, że oficjalnie jest on dostępny w sprzedaży wyłącznie na LEGO.pl i w LEGO® Stores, względnie w sklepach certyfikowanych przez LEGO® (to te, które wyglądają jak oficjalne, ale mają mniejsze „prawa” – np. nie wydają gratisów). Na LEGO.pl oznaczone są najczęściej jako „Specjalne”.

Tego typu zestawami są, przykładowo:

• Wszystkie sety z serii BrickHeadz, choć zdarzają się nieliczne wyjątki (np. 75317 Mandalorianin i Dziecko).
• Sety z serii Creator bez dopisku ‘3 in 1’, a więc np. 40468 Autoriksza.
• Zestawy z serii Monkie Kid, które obecnie dostępne są tylko online na LEGO.pl.
• Sety związane z Chińskim nowym rokiem.

Powyższa lista nie jest, rzecz jasna, wyczerpująca.

Ważną sprawą jest to, że w Polsce niektórzy klienci biznesowi – nawet ci mniejsi – mogą zamawiać niektóre sety ekskluzywne do dalszej odsprzedaży, choć przeważnie ich ceny nie są na tyle atrakcyjne, by korzystanie z tej możliwości się opłacało. Najlepszym przykładem będą tu wielkie budowle z roku 2021: 76178 Daily Bugle czy 71741 Ogrody miasta NINJAGO™. Oba te zestawy są zestawami ekskluzywnymi, ale kupimy je także w niektórych polskich sklepach internetowych. Łatwo zauważyć, że ewentualne rabaty w ich przypadku oscylują w granicach dość symbolicznych upustów, najczęściej ledwo dochodzących do kilkunastu procent.

Szczególnym przypadkiem dystrybucji ekskluzywnej jest dystrybucja częściowo ekskluzywna, która jednak występuje przede wszystkim na bardziej rozwiniętych (pod kątem „klockowym”) rynkach zachodnich. Sety sprzedawane w ten sposób dostępne są na LEGO.com/w sklepach stacjonarnych marki ORAZ u wybranego partnera handlowego, który podpisał odpowiednie porozumienie z LEGO®. Przykładem takiego zestawu jest 76199 Carnage, który w USA jest setem sprzedawanym ekskluzywnie tylko przez Duńczyków oraz w dużej sieci supermarketów Target. U nas ten zestaw ma status ekskluzywnego.

„Ukryte” zestawy ekskluzywne

Najbardziej „zdradliwą” kategorią zestawów są „ukryte” zestawy ekskluzywne, które nie są w żaden sposób oznaczone przez LEGO.pl i – muszę to przyznać z żalem – jest to problem dotykający przede wszystkim naszego kraju.

Wśród takich zestawów znajdziemy m.in. (na moment pisania tego tekstu):

• 60326 Piknik w parku – nowość na rok 2022 z serii City.
• 60327 Przyczepa do przewozu koni – podobnie.
• 76905 Ford GT Heritage Edition i Bronco R – premierę Speed Champions z czerwca 2021, a więc sprzed ponad 6 miesięcy.

W przypadku tych i kilku innych zestawów przyczyny „ekskluzywności” możemy się tylko domyślać, sprawdzać dostępność w sklepach i mieć nadzieję, że ostatecznie po jakimś czasie ją stracą i trafią do ograniczonej czy szerokiej dystrybucji.

To, że jest to możliwe udowadnia znamienny przypadek zestawu 60267 Terenówka na safari z serii City. Zestaw ten był długi czas ekskluzywny dla LEGO®, ale tuż przed wycofaniem pod koniec 2021 roku trafił w dużej ilości do sieci Biedronka, gdzie rozchodził się jak świeże bułeczki – także (ale nie tylko) ze względu na świetną cenę, do tamtej pory praktycznie nieosiągalną nawet w internecie.

Czasowo ekskluzywna dystrybucja

Przypadkiem szczególnym dystrybucji ekskluzywnej jest jej ograniczenie o charakterze czasowym. Zestawy tego typu są na LEGO.pl oznaczone najczęściej słowem „Nowość”, ale to oznaczenie nie jest stosowane wyłącznie w ich przypadku, co nieco utrudnia rozeznanie się. W przeważającej większości przypadków taki set przez 3 miesiące ma status ekskluzywnego, a następnie trafia do ograniczonej dystrybucji. Koronnym przykładem takiego podejścia są Budynki modułowe i zestawy z serii IDEAS, które przez pewien czas kupimy tylko na LEGO.pl i w LEGO® Stores.

---

Zdaję sobie sprawę, że niniejszy artykuł nie podaje Wam wszystkiego na tacy, ale realia są niestety takie, że tajemnice dystrybucji LEGO® zna przede wszystkim LEGO® i jego najważniejsi partnerzy handlowi. Mam jednak nadzieję, że nieco rozjaśniłem Wam sytuację.

Tekst jest rozwinięciem hasła Dystrybucja w moim słowniczku LEGO®. Jeśli będziecie chcieli go odkopać za jakiś czas, to wystarczy że znajdziecie słowniczek w górnym menu i sprawdzicie odpowiednie hasło.